-DENNIS CLARKE -
Eich ymgeisydd ar gyfer
Comisiynydd Heddlu a Throseddu
De Cymru
PWYNTIAU SIARAD
Rhywbeth amdanaf i a'r materion pwysig i'w datrys fel Comisiynydd Heddlu a Throseddu
Yn gyntaf oll gadewch i mi ddweud fy mod yn creu fy fideos fy hun felly esgusodwch y rhannau garw. Gan nad ydw i’n hoffi gweld arian yn cael ei wastraffu, fydda i ddim yn dechrau nawr!
Fel cyfreithiwr cymorth cyfreithiol, rwyf wedi helpu llawer o bobl. Mae gen i enw da am ymladd, ond mewn ffordd broffesiynol. Rwyf hefyd yn adnabyddus am ddyfalbarhau i gleientiaid, a dyna pam mae gen i hanes o fynd cyn belled â Llys Hawliau Dynol Ewrop.
Yn ystod fy ngyrfa roeddwn yn fynychwr rheolaidd mewn cyfarfodydd Cyfiawnder ar gyfer Trosedd a Chyfraith Teulu gyda diddordeb achlysurol yn y broses Sifil. Mae hyn wedi dysgu llawer iawn i mi am y systemau.
Ar adegau fe achosais newid yn y gyfraith er mwyn cael cyfiawnder. Dyna pam mae gen i enw da am beidio â rhoi'r gorau iddi.
Mae tyfu i fyny ar ystâd y Cyngor yn rhoi'r offer i chi fod yn ymladdwr ar y stryd. Mae gweithio fel cyfreithiwr cymorth cyfreithiol sy'n brwydro awdurdodau ac adrannau'r llywodraeth yn rhoi'r offer ychwanegol i chi ennill. Rydych chi'n dod yn gyflawn, rydych chi'n dod yn berson y byddai'n well gan eraill beidio â’i herio oherwydd eich bod chi'n gwybod na ellir ‘sgubo rhai materion o dan y carped, rydych chi'n gwybod gwir ystyr Cyfiawnder. Dydych chi ddim yn esgus datrys rhywbeth am y tro mewn ffordd nad yw'n gweithio i eraill.
Tra'n gweithio fel ymgyfreithiwr yn delio â gwaith sifil a phriodasol yn bennaf roeddwn yn ymwneud â gweinyddu'r system gyfiawnder ar gyfer y Sir. Fi oedd llais y bobl. Gwnaeth yr Arglwydd Ganghellor fi’n Gadeirydd Bwrdd Llysoedd newydd ei ffurfio ar gyfer 3 Sir. Cefais fynediad da at y bobl bwysig yn yr heddlu, y llysoedd, y farnwriaeth, y carchardai. Dysgais nad oedd pwyllgorau a oedd yn cynnwys y grwpiau hyn yn annog arloesi gan eu bod yn poeni am eu ffordd o weithio. Roeddent yn hoffi pwyllgorau, is-bwyllgorau, is-bwyllgorau ac ati. Roedd yn gwneud penderfyniadau yn anodd, yn araf, yn aneglur, ac fel arfer yn ddi-fudd. Fi oedd y llais oedd yn dadlau dros synnwyr ac atebion da.
Dyma bwynt newydd. Comisiynydd Heddlu a Throsedd sy'n cael ei enwebu gan Blaid Wleidyddol ond y mae'n ofynnol iddo fod yn annibynnol o gyfyngiadau gwleidyddol. Plaid Cymru YW’R blaid sydd am weld rôl eich PCC fel un anwleidyddol. Y syniad yw chwilio am y person gorau i ymgymryd â'r rôl yn hytrach na'r person y mae'r blaid eisiau llenwi'r swydd at ddibenion gwleidyddol.
Cyn belled ag y gallaf ddweud, dyw mater Cyfiawnder Blwch Du heb ei gyfeirio ato’n llwyr eto.
Mae'r Gwasanaeth Carchardai (NOMS) wedi bod yn defnyddio rhaglen ers tua 2000 a elwir yn System Asesu Troseddwyr. (Noder: Cyfeiriais ati ar gam fel system 'Dadansoddi' ond roedd hynny o bosibl wedi rhoi clod iddo nad yw wedi ei haeddu). Mae'n debyg bod y rhaglen yn cynghori'r Carchar am y risg y mae troseddwr yn ei beri ond ymddengys ei bod hefyd yn cael ei defnyddio gan swyddogion prawf NOMS i gynghori'r llysoedd pa risg y mae person yn ei beri os caiff ei ryddhau ar fechnïaeth tra'n aros am glywed ei achos. Os felly, dylai'r enw ei anghymhwyso o'r rôl gan ei bod yn ymddangos ei fod yn tybio bod y person eisoes yn droseddwr. Mae pobl yn cael eu lleihau i fod yn set o rifau er mwyn i gyfrifiadur feddwl am benderfyniad nad oes neb yn ei ddeall mewn gwirionedd.
Mae'n anhygoel yr hyn rydych chi'n ei ddarganfod pan ewch chi i ddarllen lle na fydd eraill efallai'n trafferthu. Efallai nad yw’r ddeddfwriaeth (Deddf Diwygio’r Heddlu a Chyfrifoldeb Cymdeithasol 2011) yn ddarlleniad amser gwely i bawb ond beth ddaw os byddwch yn ei hastudio? Rheswm da iawn arall pam na ddylai'r swydd fod yn swydd wleidyddol. Mae'n edrych fel ei fod wedi'i sefydlu i wneud archwilio i ble mae'r arian yn mynd gymaint â hynny'n anoddach oherwydd ....
Os oes rhywbeth o'i le, ni all fod yn iawn. Dyna ddywedodd y Blockheads wrthym yn ôl yn y dydd. Mae edrych ar fy sylw ar y defnydd o Ddirprwy yn y fideo blaenorol yn fy arwain ymlaen at ystyried beth allai’r dewis arall fod. Mae'r dewis arall yn gwneud llawer o synnwyr ond pa mor aml rydym yn gweld penodiadau'n cael eu gwneud o'r un Blaid lle nad yw gallu o reidrwydd yn flaenoriaeth yn ôl y Ddeddf?